როგორ მოვემზადოთ შემოსავლების სამსახურის აუდიტისთვის

შემოსავლების სამსახურის აუდიტი გადამწყვეტ როლს თამაშობს საგადასახადო კანონებისა და რეგულაციების შესაბამისობის უზრუნველსაყოფად. საქართველოში შემოსავლების სამსახური ატარებს ამ აუდიტს, რათა გადაამოწმოს ბიზნესები, მათი საგადასახადო დეკლარაციების სისწორე და უზრუნველყოს, რომ როგორც ბიზნესები, ისე ფიზიკური პირები ასრულებენ საგადასახადო ვალდებულებებს.

აუდიტის დროს ჯარიმებისა და საურავების თავიდან ასაცილებლად, მნიშვნელოვანია, რომ ბიზნესმა იცოდეს როგორია აუდიტის პროცესი და გადადგას პროაქტიული ნაბიჯები რომ ყველაფერი ქონდეს მწყობრში, მაგალითად ზუსტი საბუღალტრო ჩანაწერების შენარჩუნება, მოქმედი საგადასახადო კანონების შესახებ ინფორმირებულობა და საჭიროების შემთხვევაში პროფესიონალური რჩევების მოძიება.

აუდიტის პროცესი

საქართველოს შემოსავლების სამსახურის მიერ ჩატარებული აუდიტის პროცესი რამდენიმე ძირითად ეტაპს მოიცავს:

1. დაგეგმვა

რისკის შეფასება

საქართველოს შემოსავლების სამსახური აუდიტის ჩასატარებლად გადასახადის გადამხდელთა შერჩევისას იყენებს რისკზე დაფუძნებულ კრიტერიუმებს. ფაქტორები მოიცავს ბიზნესის ზომას, ინდუსტრიის სექტორს და შესაბამისობის ისტორიას. რისკზე დაფუძნებული ეს მიდგომა უზრუნველყოფს რესურსების ფოკუსირებას შეუსაბამობის ყველაზე მაღალი პოტენციალის მქონე სფეროებზე.

ოფიციალური შეტყობინება

აუდიტისთვის შერჩეული გადასახადის გადამხდელები იღებენ ოფიციალურ შეტყობინებას მათ შემოსავლების სამსახურის პორტალზე, რომელშიც მითითებულია აუდიტის ფარგლები, საჭირო დოკუმენტაცია და წარდგენის ვადები. ეს შეტყობინება უზრუნველყოფს, რომ გადასახადის გადამხდელები სრულად არიან ინფორმირებულები და შეუძლიათ შესაბამისი დოკუმენტებისა და ინფორმაციის მომზადება.

2. საველე სამუშაოები

დოკუმენტის განხილვა

აუდიტორები იკვლევენ დოკუმენტების ფართო სპექტრს, რათა გადაამოწმონ ბიზნესის მიერ წარდგენილი ინფორმაციის სიზუსტე. ეს მოიცავს ფინანსურ ანგარიშგებას, საგადასახადო დეკლარაციას, ინვოისებს, ქვითრებს და საბანკო ანგარიშებს. საფუძვლიანი მიმოხილვა უზრუნველყოფს, რომ ყველა ფინანსური აქტივობა ზუსტად არის მოხსენებული საბუღალტრო ჩანაწერებში და დასაბეგრი ტრანზაქციები მოხსენიებულია დეკლარაციებში.

შემოსავლების სამსახურის მიერ მოთხოვნილი ინფორმაცია :

ბიზნეს აქტივობების აღწერა : ბიზნეს ოპერაციების დეტალური მიმოხილვა, მოწოდებული საქონლის ან მომსახურების ხასიათის, ხარჯებისა და საოპერაციო პროცესების ჩათვლით.

მონაცემთა ბაზა ბუღალტრული აღრიცხვის პროგრამიდან: წვდომა ციფრულ ჩანაწერებზე ბიზნესის სააღრიცხვო პროგრამისგან. ეს მონაცემთა ბაზა შეიცავს ყველა ფინანსური ტრანზაქციის დეტალურ ჩანაწერს.

ხელშეკრულებები და სხვა დამხმარე დოკუმენტები : კონტრაქტების, ხელშეკრულებების, იჯარის და სხვა დოკუმენტების ასლები, რომლებიც ადასტურებენ მოხსენებულ ფინანსურ ოპერაციებს. ეს ეხმარება აუდიტორებს გადაამოწმონ შემოსავლებისა და ხარჯების კანონიერება და სიზუსტე.

საქართველოს შემოსავლების სამსახურს უფლება აქვს მოითხოვოს ყველა აღნიშნული ინფორმაცია ქართულ ენაზე. მიუხედავად იმისა, რომ დოკუმენტების ინგლისურ ვერსიებს ჩვეულებრივ უხდებათ, თუ დოკუმენტები რთულია, შემოსავლების სამსახურის აუდიტმა შეიძლება მოითხოვოს მათი თარგმნა ქართულად და ნოტარიულად დამოწმება. ეს უზრუნველყოფს აუდიტის პროცესში სიცხადეს და კანონიერ ძალას.

ინტერვიუები და დაკვირვებები:

აუდიტორებს შეუძლიათ ჩაატარონ გასაუბრება გადასახადის გადამხდელთან და მათ პერსონალთან და დააკვირდნენ ბიზნეს ოპერაციებს დამატებითი მტკიცებულებების შეგროვების მიზნით.

ტრანზაქციების ტესტირება

კონკრეტული ტრანზაქციების ტესტირება ხდება საგადასახადო კანონმდებლობისა და რეგულაციების შესაბამისობის უზრუნველსაყოფად.

3. მოხსენება

წინასწარი დასკვნები: აუდიტორები გადასახადის გადამხდელს წარუდგენენ წინასწარ დასკვნებს, რაც იძლევა განხილვისა და განმარტების საშუალებას. ეს ეტაპი გადასახადის გადამხდელს აძლევს შესაძლებლობას ახსნას ნებისმიერი შეუსაბამობა და მიაწოდოს დამატებითი ინფორმაცია.

აუდიტის საბოლოო ანგარიში: გადასახადის გადამხდელის შენიშვნების განხილვის შემდეგ, გაიცემა საბოლოო აუდიტის დასკვნა. ეს ანგარიში მოიცავს აუდიტორის დასკვნებს და გადასახადის გადამხდელის ფინანსურ ანგარიშგებაში ან საგადასახადო დეკლარაციაში საჭირო კორექტირებას. იგი ეზიარება გადასახადის გადამხდელს და შესაბამის ორგანოებს.

რა მოხდება, თუ ბიზნესი არ ეთანხმება აუდიტის გადაწყვეტილებას?

თუ ბიზნესი არ ეთანხმება აუდიტის დასკვნებს, მას უფლება აქვს გაასაჩივროს გადაწყვეტილება ადმინისტრაციული გასაჩივრების გზით. ეს პროცესი მოიცავს რამდენიმე ნაბიჯს:

1. აპელაციის შეტანა: ბიზნესს შეუძლია მიმართოს საქართველოს შემოსავლების სამსახურს (GRS) განსაზღვრულ ვადაში, როგორც წესი, საბოლოო აუდიტის დასკვნის მიღებიდან 30 დღის განმავლობაში. მიმართვა უნდა მოიცავდეს დეტალურ განმარტებას უთანხმოების საკითხებზე და ნებისმიერ დამადასტურებელ დოკუმენტაციაზე.

2. . განხილვა სააპელაციო კომიტეტის მიერ : GRS-ის სააპელაციო კომიტეტი განიხილავს აპელაციას, განიხილავს აუდიტის თავდაპირველ დასკვნებს და გადასახადის გადამხდელის არგუმენტებს. ეს კომიტეტი შედგება გამოცდილი საგადასახადო პროფესიონალებისგან, რომლებიც დამოუკიდებლები არიან აუდიტის ჯგუფისგან.

3. მოსმენა: ზოგიერთ შემთხვევაში, სააპელაციო კომიტეტმა შეიძლება გამართოს მოსმენა, სადაც გადასახადის გადამხდელს შეუძლია საკუთარი საქმის წარმოდგენა პირადად. ეს იძლევა პირდაპირი კომუნიკაციისა და ნებისმიერი საკითხის გარკვევის საშუალებას.

4. გადაწყვეტილება: საჩივრის განხილვის შემდეგ სააპელაციო კომიტეტი იღებს გადაწყვეტილებას. ამ გადაწყვეტილებას შეუძლია ან დაამტკიცოს ორიგინალური აუდიტის დასკვნები, შეცვალოს ისინი ან გააუქმოს ისინი წარმოდგენილი მტკიცებულებების საფუძველზე.

5. შემდგომი სამართლებრივი ქმედება: თუ ბიზნესი არ არის კმაყოფილი სააპელაციო კომიტეტის გადაწყვეტილებით, მას აქვს საქმის სასამართლოში გადატანის შესაძლებლობა. საქართველოს სასამართლო სისტემა უზრუნველყოფს საგადასახადო დავების გადაწყვეტის შემდგომ გზას, რაც უზრუნველყოფს გადასახადის გადამხდელებს სამართლიანი და მიუკერძოებელი სამართლებრივი პროცესის ხელმისაწვდომობას.